ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆ Ի՜ՆՉ Է,  ՈՐ ՉԱՆԵՆՔ    

Արջը, աղվեսն ու դաշտամուկը ընկերացան:

-Ընկերությունն ի՜նչ է, որ  չկարողանանք անել,-մտածեց արջը` արջավարի ձեռնաբաց, - ե՛ս իմ ունեցած ապրուստը կկիսեմ ընկերներիս հետ:                                                                                    -Դե՛, ընկերություն է, կանե՜նք` կքնենք, կարթնանանք, կուտենք, կխմենք, կտանք - կառնենք: Ընկերությո՜ւն է էլի, էլ ո՞նց պիտի  լինի` կանե՛նք, կլինի,- մտածեց աղվեսը:

-Հա՛, լա՜վ է, Է՛ս աշխարհից ես քիչ կվախենամ`ընկերներ կունենամ: Արևի՛ տակ անվախ ման գալն էլ ինձ համար սովորակա՜ն բան  կլինի,- ուրախացած մտածեց դաշտամուկը:

Մտածեցին, որոշեցին ու ընկերացան:

-Մի պարկ ցորե՛ն եմ ամբարել, այն շա՜տ – շա՜տ է գարնանը ցանելու համար,- դիմեց նրանց արջը: Եկե՛ք ամեն մեկիդ բաժին տամ, ի՜նչ ուզում եք արեք ձեր բաժին ցորենը: Մնացածը թո՛ղ մնա գարնանացանին:

-Եղա՜վ,- ուրախացավ աղվեսն ու վերցրեց արջի տված մի բուռ ցորենը:

-Կտանե՜մ, հավերի՛ն կգա՜յթա՜կղե՜մ: Ցորենը նրանց ոտքի տակ կփռեմ ու ես այդ հավերին հա՛տ – հա՛տ կհավաքեմ,- որոշեց նա, ուրախանալով ու մտքում երգելով.

Ո՛չ կորեկ է, ո՛չ գարի,

Ցորե՛ն է կարմիր հատիկ,

Սրտի ուզա՛ծն է հավի,

Ի՛նձ նման ո՞վ կա ճարպիկ:

-Շա՜տ լավ,- ուրախացավ դաշտամուկը, վերցրեց իր բաժին ցորենն ու տարավ աչքից հեռու վայելելու:

Ձմեռն անցավ, եկավ գարուն: Վար ու ցանքի ժամանակն էր: Արջը, որ երկար քնով էր անցել` արթնացավ:

-Ո՞ւր եք, իմ ընկերնե՛ր,- ձայնեց արջը: Աղվե՛ս, դաշտամո՛ւկ, շուտ այստեղ եկե՛ք, գնանք ցորենը ցանելու:

Ձայնեց ու մտավ մառան ցորենը դուրս բերելու: Բայց այնտեղ նույնիսկ մի կորեկ չգտավ: Ցորենի պարկը դատարկ ու կրծոտված ընկած էր:

-Ընկերնե՛ր,- մռնչաց արջը գոռալու նման,- շո՛ւտ մառան եկեք, ցորենը գողացել են:

Բայց արջի մռնչոցը անարձագանք մնաց: Ո՛չ աղվեսը, ո՛չ  էլ դաշտամուկը` մառան չգնացին:

Երբ արջը կատաղած գնաց ընկերների մոտ, տեսավ,  որ նրանք թեժ կռվի մեջ են` քիչ է մնում իրար ուտեն:

-Ինչո՞ւ ես ցորենը գողացել, ստո՛ր, հողո՛տ արարած,- դաշտամկան վրա կատաղած հարձակվում էր աղվեսը,- քեզ քո բաժինը քի՞չ էր,   ամբողջ ցեղիդ ես ցորենի տեղն ասել, հա՞:

-Բա դո՛ւ ինչո՞ւ ես գողացել,- ծվծվում էր դաշտամուկը, պաշտպանվելու փոխարեն թռչկոտելով այս ու այն կողմ:

-Ա՛խ դուք անամոթնե՜ր, մի սրանց տեսե՛ք,- գոռաց արջը, զայրույթից փրփրած բերանով,- բանի տեղ չիմանաք: Դե՛ռ ընկերներ էլ ձեզ համարում եք: Կորե՛ք աչքիցս, ե՛ս էլ ձեր ընկերը չեմ,-  ասաց արջն ու աչքի առաջը հուր առած գնաց դեպի ընկերները:

Դաշտամուկը՝ հենց արջի ու աղվեսի աչքի առաջ,  գետնի տակն անցավ: Աղվեսը պուկ փախավ սարն ի վեր, ժայռն ի վար: Մտավ խոր ձոր, գտավ մութ անտառ, թաքնվեց – կորավ արջի աչքից:

Այդ օրվանից, աղվեսը զգուշանում էր արջին տեսնելիս` նրա աչքին աշխատում էր չերևալ: Դաշտամկան գործը դժվարացել էր` աղվեսը չէր էլ ուզում հիշել, որ ընկերներ են եղել: Նա որոշել էր դաշտամկան ցեղի վերջը տալ` հերթով բռնելով և ուտելով նրա բարեկամներին: Իբրև թե, դաշտամկանը չէր  կարողանում ներել,  որ վա՛տ ընկեր էր…

ՀԱՍՄԻԿ ԱՋԱՄՅԱՆ

ՃՅՈՒՂԸ

Ձնել էր երկինքը: Ձնել էր աշխարհը: Ձյունը մաղում էր, կարծես փաթիլված խաղաղություն: Օդն ասես Ձմեռ պապ լիներ` լիքը - լիքը ձյունափայլ  տոպրակով: Փաթիլներն  ուրախ պարում էին օդում, իջնում ընկնելու չափ, նստելով ճանապարհին հանդիպած ամեն ինչի վրա:

-Սա ի՛մ տեղն է, ես պիտի՛ նստեմ այստեղ,- ձայնեց նրանցից մեկը, նստելով ծառի ամենաբարձր ճյուղին: Այդ ճյուղն այքա՜ն բարակ էր, այնքա՜ն բարակ, ասես փոքրիկ երեխայի ճկույթի՛կ լիներ:

-Ճկույթի՛կ, ճկույթի՛կ, բարև,- ասաց փաթիլներից մեկը, իջնելով ճյուղին:

-Բա՛րև,- ասաց ճկույթիկի չափ բարակ և ուղիղ պարզված ճյուղը:

-Ինձ էլ տե՛ղ տվեք,- ձայնեց երկրորդ փաթիլը:

-Ինձ է՜լ, ինձ է՜լ,- ձայնեցին երրորդը, չորրորդը` տեղավորվելով բարալիկ ճյուղի վրա:

Իսկ ճկույթիկի չափ բարակ  ճյուղը բարևում էր բոլոր փաթիլներին և բնավ չէր ճկվում նրանց ծանրության տակ, բայց փաթիլներին արդեն նստելու տեղ չէր մնացել:

Նրանք  հասկացան, որ պետք է շարունակեն իրենց ճանապարհը` փնտրելով նստելու ուրիշ տեղեր: Այլապես նրանք ցած էին ընկնում բարակ և վեր ձգված ճյուղի վրայից:

Ծառի համարյա բոլոր ճյուղերը ծածկվել էին ձյան փխրուն շերտի տակ: Ներքևի ճյուղերը ափերի պես էին բացված ու ճկվել էին ձյան ծանրությունից` նրանց վրա մի ամպի չափ ձյուն էր նստել:

Նրանցից մեկը ճրթում էր մեջքի ցավից:

-Ես էլ չե՛մ դիմանում, իջե՛ք մեջքիցս,- աղերսում էր նա:

-Մենք չե՜նք կարող այլևս իջնել քո մեջքից: Մենք էլ ենք նստած միմյանց մեջքի,- լացակումած ասաց փաթիլներից մեկը,- մենք այլևս թացությունից ծանրացած ձյուն ենք:

Ծառի ճյուղին օգնության եկավ արևի շողը, բայց դրանից ձյունն ավելի ծանրացավ: Այնքան ծանրացավ, որ ճյուղը կոտրվեց ու ձյան հետ փռվեց գետնին: Ճյուղը ցավից ճայթոցի ձայն հանեց ու խոցեց ձյան սիրտը: Ձյունն սկսեց արտասվել: Բայց նրա արցունքը օգուտ չէր տալիս գետնատարած փռված ճյուղին և ձյունն էլ այլևս չէր կարողանում երկինք բարձրանալ: Ձյունն այնքան արտասվեց,  որ առվակի պես քչքչալով սկսեց հոսել: Իր ներսում պահած փաթիլի հիշողությունը, ձյունը կամաց - կամաց հեռացավ ճյուղից: Ճյուղն էլ նրան չմնաց: Մի օր կողերում ջերմություն զգաց ճյուղը` իր նման ճյուղերի ջերմությունն էր:

-Մե՛նք վառելացախ ենք, հա՛ց պիտի եփենք  կրակվելով,- ասաց ճյուղերից մեկը` բռնելով բոցի լեզուն:

Ճյուղը հիշեց, որ իր մեջքը չէր դիմացել ձյան հաստ շերտի ծանրությանը: Հասկացավ, որ ծառ լինելու համար այլևս պիտանի չէր և իզուր ծուխ էր հանում: Նա ամբողջությամբ տրվեց կրակի բոցին, որ հացը հում չմնար: ՀԱՍՄԻԿ ԱՋԱՄՅԱՆ